Onderzoek van een aanvraag om aan de sociale redenen niet aangewezen terugvordering te verzaken

Naar aanleiding van de zesde staatshervorming is de kinderbijslag geregionaliseerd...

De toelichtingen in ons thematisch onderdeel zijn sinds 1 januari 2019 niet meer up-to-date.

Voorwaarden die samen vervuld moeten zijn:

  • De debiteur moet te goeder trouw geweest zijn toen de onverschuldigde bedragen betaald werden, dat wil dus zeggen dat hij/zij toen niet wist of niet redelijkerwijs kon weten dat de betaling onverschuldigd was.
    Er wordt altijd aangenomen dat de debiteur te goeder trouw is.
  • De financiële situatie van de debiteur is onzeker.

Controlemiddelen

  • Onderzoek van het dossier en de fluxen
  • Analyse van de effectieve bestaansmiddelen van

Alle inkomsten, van welke aard dan ook, met uitzondering van de gezinsbijslag, en die de debiteur, zijn/haar niet feitelijk of van tafel en bed gescheiden echtgeno(o)t(e) of de persoon die geen bloed- of aanverwant is tot en met de derde graad met wie hij/zij een feitelijk gezin vormt, ontvangen:

  • beroepsinkomsten of vervangingsinkomsten
  • spaargeld dat regelmatig gebruikt wordt om van te leven
  • ontvangen huur enz.

Met spaargeld dat regelmatig gebruikt wordt om van te leven moet rekening worden gehouden indien bepaalde elementen aantonen dat er spaargeld is (spontane erkenning, vonnis).

Indien het spaargeld per jaar wordt opgenomen moet het bedrag door twaalf gedeeld worden om de maandelijkse inkomsten te berekenen.

het gezin via het formulier Za, dat op hetzelfde moment verstuurd wordt als de ontvangstbevestiging (formulier Z) en bij het huisbezoek.

De debiteur en zijn/haar eventuele met hem/haar samenwonende echtgeno(o)t(e)/partner
Er moet dus geen rekening worden gehouden met de andere personen van het gezin.
 
Opmerking: als de debiteur geniet van een leefloon of een inkomensgarantie voor ouderen of toegelaten werd tot een collectieve schuldenregeling binnen de maand na de ontvangst van de aanvraag, toont dit de precaire staat van de financiële situatie van de betrokkene aan. In dit geval wordt enkel een ontvangstbewijs opgestuurd.
 
Het solvabiliteitsonderzoek moet binnen een maand worden uitgevoerd.

Indien de voorwaarden niet vervuld zijn

De aanvraag om verzaking wordt geweigerd en de terugvorderingsprocedure wordt voortgezet.

Aandachtspunten

  • Al dan niet verzaken aan de terugvordering van een onverschuldigd bedrag is een discretionaire handeling.
Een handeling die aan het eigen inzicht wordt overgelaten, die aan iemand het recht geeft om vrij te beslissen, een onbeperkte beslissingsbevoegdheid.
  • De verzaking wordt ambtshalve geweigerd indien de sociaal verzekerde de onverschuldigde bedragen door fraude verkregen heeft.

Er zijn drie soorten situaties waarin de debiteur fraude pleegt:

  • frauduleuze handelingen: positieve handelingen zoals een officieel attest vervalsen of iemands handtekening nabootsen op het einde van een verklaring;
  • gelogen verklaringen: positieve handeling die leidt tot gegevens meedelen waarvan de aangever weet dat ze niet met de waarheid stroken;
  • bewust onvolledige verklaringen: de aangever deelt bij een daarnaast volledig juiste verklaring iets niet mee en verbergt zo volledig bewust een deel van de waarheid.
  • De kinderbijslag (of andere sociale uitkeringen) wordt verder ingehouden of opgeschort naargelang de grootte van de aangegeven inkomsten en of het al dan niet mogelijk is om volledig te verzaken aan de terugvordering.
  • De financiële situatie van de debiteur moet worden onderzocht wanneer de verzaking wordt aangevraagd en het onzekere karakter ervan moet duurzaam zijn.
Acute financiële moeilijkheden zoals recent een baan verloren hebben zijn hier niet bedoeld, ook al moet gecontroleerd worden of deze situatie aanhoudt.
De termijn waarin in een dergelijk geval over de aanvraag moet worden beslist, kan met vier maanden verlengd worden.
  • Termijn om te beslissen over de aanvraag om verzaking of terugvordering:
      • vier maanden nadat de kinderbijslaginstelling de aanvraag ontvangen heeft;
      • acht maanden nadat de kinderbijslaginstelling de aanvraag ontvangen heeft als bijkomende inlichtingen nodig zijn.
      • Uitzonderingen:
          • Een debiteur betwist zijn schuld voor de rechtbank en dient daarnaast een aanvraag om te verzaken aan terugvordering in: de rechtszaak moet eerst afgesloten zijn voor de aanvraag om verzaking onderzocht kan worden.
          • De schuldbemiddelaar stelt een minnelijke regeling voor om de schuld te verminderen in het kader van een collectieve schuldenregeling: de kinderbijslaginstelling heeft twee maanden om de regeling te aanvaarden of te weigeren.
  • Een debiteur aan wie een beslissing tot (gedeeltelijke of volledige) weigering betekend werd, mag een nieuwe aanvraag om verzaking indienen als hij/zij aantoont dat de inkomsten van zijn/haar gezin gedaald zijn.
    Om te vermijden dat de nieuwe aanvraag niet aanvaard wordt, moet de debiteur de documenten die aantonen dat de inkomsten gedaald zijn bij de aanvraag voegen.

    Een nieuwe aanvraag van een debiteur van wie de eerste aanvraag om verzaking geweigerd werd omdat hij/zij niet te goeder trouw was, wordt dus niet aanvaard.

Top