Het recht op gewone kinderbijslag wordt bepaald op basis van de beroepsactiviteit van de voorrangsgerechtigde rechthebbende, in het bijzonder als werknemer of zelfstandige in België of op basis van een daaraan gelijkgestelde situatie (bv. opzeggingstermijn, jaarlijks verlof, stakingsperiodes etc.).
Een werkgever kan zich voor zijn personeel bij een kinderbijslaginstelling naar keuze aansluiten (inclusief FAMIFED) of wordt ambtshalve bij FAMIFED aangesloten.
Werkgevers van de ladings- en lossingsondernemingen in de havens en losplaatsen en werkgevers van de binnenscheepvaart zijn verplicht zich bij het speciaal fonds voor hun beroep aan te sluiten.
Werkgevers van bepaalde andere beroepssectoren (horeca, thuiswerkers, handelsvertegenwoordigers in dienst bij verschillende werkgevers, artiesten etc.) zijn van rechtswege bij FAMIFED aangesloten.
De instelling die bevoegd is voor een werknemer is dus de instelling waar zijn werkgever bij aangesloten is of het kinderbijslagfonds waar het sociaal verzekeringsfonds van de zelfstandige aan verbonden is. Die kinderbijslaginstelling blijft bevoegd als de werknemer niet langer werkt als gevolg van ziekte, werkloosheid, pensioen of overlijden.
Als een werknemer verandert van werkgever, wordt de kinderbijslaginstelling daar via een elektronisch bericht automatisch van op de hoogte gebracht: ze onderzoekt dan welke instelling de kinderbijslag moet betalen en stuurt haar de gegevens door.
Aan de hand van verschillende regels wordt bepaald wanneer een instelling bevoegd wordt en de duur van deze bevoegdheid.
De kinderbijslag wordt betaald door de kinderbijslaginstelling, de overheid of de openbare instelling die op de door de koning bepaalde wijze voor een kalenderkwartaal bevoegd verklaard is.
In een koninklijk besluit wordt bepaald hoe en voor hoe lang een instelling bevoegd verklaard wordt.
In dat besluit worden definities gegeven van technische begrippen en worden de termen gedefinieerd die alle kinderbijslaginstellingen gebruiken bij de correcte overdracht van kinderbijslagdossiers.
Alle sleutelbegrippen worden heel nauwkeurig wettelijk beschreven.
Hoe bepaald wordt welke instelling bevoegd is, hangt voornamelijk af van het soort recht. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:
- nieuw recht op kinderbijslag en
- voortgezet recht op kinderbijslag.